Jeśli komuś huty kojarzą się wyłącznie z brudnymi, zaniedbanymi budynkami, to w celu pozbycia się tych uprzedzeń powinien przyjechać do Samsonowa. Zachowane do dziś ruiny Huty Józef w Samsonowie pochodzą z czasów, gdy budynek musiał być nie tylko funkcjonalny, ale i piękny. Samsonowska huta, choć nieczynna od lat, bardziej przypomina zamek rycerski niż budynek poprzemysłowy.
Tradycje wytopu żelaza w Samsonowie sięgają XV wieku, kiedy istniała tu pierwsza dymarka. W drugiej połowie XVI wieku w Samsonowie powstała kuźnica. W 1594 r. zbudowany został wielki piec, co dało początek działalności hutniczej na szerszą skalę. W wyniku przebudowy wielkiego pieca, zakończonej w 1644 r., rozpoczęto uzyskiwanie płynnej surówki. W tamtym czasie samsonowska huta była wykorzystywana głównie na potrzeby wojska, odlewano tu przykładowo działa.
Huta Józef została zbudowana w latach 1818-1823 z inicjatywy Stanisława Staszica. Powstał wówczas blok wielkiego pieca, wieża wyciągowa, hala maszyn i odlewnia. Natomiast w 1829 r. zainstalowano miech cylindryczny napędzany maszyną parową oraz kołem wodnym. Huta Józef wytwarzała sprzęt dla wojska, narzędzia rolnicze, budowlane i kuchenne. W 1866 r. doszło do ogromnego pożaru, który doprowadził do zakończenia działalności huty.
W 1967 r. ruiny Huty Józef w Samsonowie zostały wpisane do rejestru zabytków, a od 1983 r. można je zwiedzać.
Jak dojechać:
Huta Józef w Samsonowie znajduje się w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w Gminie Zagnańsk, przy drodze wojewódzkiej nr 750, 18 km na północ od Kielc.
Niedaleko, bo 3 km od huty, w nadleśnictwie Zagnańsk, przy drodze wojewódzkiej nr 750 zobaczyć można jedno z najstarszych drzew w Polsce – Dąb Bartek.
Współrzędne GPS: 50°59′29″N 20°37′27″E
Zwiedzanie:
Huta Józef jest zabytkiem w formie trwałej ruiny udostępnionym do swobodnego, nieodpłatnego zwiedzania.
Źródła wykorzystane do stworzenia wpisu:
- Tablica informacyjna znajdująca się przy ruinach Huty Józef,
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Samsonów–stan na dzień 17 września 2015 r.
