Sobór św. Aleksandra Newskiego w Tallinie stanowi jeden z najbardziej monumentalnych zabytków tego miasta. Budowla została wzniesiona w latach 1893-1900 na wzgórzu Toompea jako świątynia prawosławna, która miała przyczynić się do upowszechnienia tego wyznania wśród Estończyków.
Sobór był trzykrotnie bliski zburzenia lub przebudowy. W 1928 r. parlament estoński uchwalił ustawę o rozbiórce obiektu, która miała zostać rozpoczęta 1 maja 1929 r. Nie doszło do niej z uwagi na protesty ludności prawosławnej, wiernych i duchownych estońskiego kościoła luterańskiego oraz partii lewicowych. Po przeprowadzonej w 1941 r. agresji III Rzeszy na ZSRR zniszczenie soboru było rozważane przez okupacyjne władze niemieckie, lecz ostatecznie nie zdołano tego dokonać. W latach sześćdziesiątych XX wieku powstał natomiast pomysł przebudowy cerkwi na planetarium, ale plany te nie zostały zrealizowane dzięki sprzeciwowi biskupa Tallina i Estonii Aleksego.
Od 1990 r. sobór jest główną świątynią Estońskiego Kościoła Prawosławnego, wydzielonego jako autonomiczna Cerkiew w ramach Patriarchatu Moskiewskiego. W czasie nabożeństwa może tu przebywać do 1500 wiernych.
Sobór św. Aleksandra Newskiego w Tallinie reprezentuje styl bizantyjsko-rosyjski. Świątynia ma trzy absydy i pięć cebulastych kopuł górujących nad okolicą.
Cerkiew posiada trzy ołtarze, z których główny poprzedzony jest dwurzędowym ikonostasem, a boczne znajdują się za ikonostasami jednorzędowymi.
Świątynia jest wyposażona w 11 dzwonów, największych z nich waży aż 16 ton.
Jak dojechać:
Sobór położony jest w Estonii, w Tallinie.
Dane teleadresowe:
Lossi plats 10, 10130 Tallin, Estonia
Współrzędne GPS: 59°26′08,8″N 24°44′21,7″E
Zwiedzanie:
Sobór św. Aleksandra Newskiego w Tallinie jest udostępniany do zwiedzania.
Źródła wykorzystane do przygotowania wpisu:
- T. Piątkowski, Estonia. Daleko, a jednak blisko. Przewodnik, Wydawnictwo „Rewasz”, Pruszków 2017,
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Sob%C3%B3r_%C5%9Bw._Aleksandra_Newskiego_w_Tallinnie – dostęp 9 października 2020 r.
