Pierwsza wzmianka źródłowa o zamku w Bydlinie pochodzi z 1400 r., kiedy to Zbigniew z Łapanowa procesował się o tę warownię z Pełką z Bydlina. Sam zamek powstał zapewne pod koniec XIV wieku, w okresie, gdy właścicielem Bydlina był rycerz Niemierza. Niemierza prawdopodobnie był nieślubnym synem króla Kazimierza Wielkiego. W tamtym czasie Bydlin posiadał prawa miejskie, które jednak utracił bezpowrotnie na początku XVI wieku.
Zamek w Bydlinie został zbudowany z miejscowego wapienia. Od samego początku była to budowla niewielkich rozmiarów, której najważniejszą częścią była obronna wieża mieszkalna. Na początku XVI wieku zamek w Bydlinie został przebudowany na kościół pw. Świętego Krzyża. Około 1570 r., na polecenie Jana Firleja, który był wówczas właścicielem Bydlina, kościół został zamieniony w zbór kalwiński. W 1594 r. zbór został ponownie przekształcony w kościół rzymskokatolicki.
Kościół został zniszczony przez wojska szwedzkie w połowie XVII wieku. Odbudowano go na początku XVIII wieku. Na skutek kolejnych zniszczeń wojennych, pod koniec XVIII wieku budowla została ostatecznie opuszczona i popadła w ruinę.
Do dziś z bydlińskiej warowni zachowały się duże fragmenty murów o wymiarach 24 x 11 metrów i grubości około 2 metrów. Widoczne są oszkarpowania naroży budowli oraz niektóre okienka strzelnicze. U podnóża zamku istnieją relikty fosy.
Jak dojechać:
Zamek w Bydlinie położony jest na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej i jest warownią zaliczaną do Orlich Gniazd. Bydlin jest wsią w gminie Klucze, w powiecie olkuskim, w województwie małopolskim, około 10 kilometrów na północ od Olkusza.
Zamek położony jest w północnej stronie Bydlina, około 300 metrów na lewo drogi z Bydlina do Załęża. Turyści zmotoryzowani mogą zostawić swoje pojazdy na parkingu przy kaplicy cmentarnej pw. Pocieszenia NMP.
Współrzędne GPS: 50°23′19,565″N 19°38′34,152″E
Zwiedzanie:
Ruiny zamku w Bydlinie są przez cały czas dostępne, można je zwiedzać nieodpłatnie, również od strony wewnętrznej.
Źródła wykorzystane do stworzenia wpisu:
- F. Kiryk i R. Kołodziejczyk (red.), Dzieje Olkusza i Regionu Olkuskiego, Tom I, Warszaw – Kraków 1978,
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_w_Bydlinie – stan na dzień 8 stycznia 2016 r.,