Pałac w Pilicy
Nazywa się go zamkiem, choć taka naprawdę jest to pałac opasany nieco oddalonymi od niego bastionami i murami obronnymi. Tego rodzaju założenia, składające się z wygodnej rezydencji znajdującej się pośrodku silnej twierdzy, nazywane są palazzo in fortezza.
Fragment muru obronnego zwieńczonego wieżyczką
Pilicki pałac jest budowlą czteroskrzydłową, a w jej wnętrzu znajduje się niewielki dziedziniec. Na elewacji pałacu zachowały się liczne zdobienia i maszkarony. Wejścia do budowli strzegą dwa sfinksy. Pałac w Pilicy otacza park o powierzchni około 10 ha. Rosną tu stare drzewa, w których gniazdują liczne ptaki śpiewające, dzięki którym spacer po parku to sama przyjemność. W Pilicy z dawnej, potężnej twierdzy zachowała się także znaczna część fosy, murów obronnych i bastionów. Wszystkie budynki i budowle wymagają jednak pilnej konserwacji i zabezpieczenia.
Pilica była siedzibą rodziny Pileckich wywodzących się z rodu Toporczyków. W 1569 miasto zostało zakupione przez rodzinę Padniewskich. Na początku XVII wieku Wojciech Padniewski rozpoczął wznoszenie późnorenesansowego pałacu, którego budowa została ukończona przez kolejnego właściciela Pilicy – Jerzego Zbarskiego. Po nim Pilica była własnością Konstantego Wiśniowieckiego i Stanisława Warszyckiego. Ten ostatni w połowie XVII wiek rozbudował pałac oraz wzniósł potężne fortyfikacje wokół rezydencji. Była to wówczas nowoczesna twierdza, składających się z 6 bastionów połączonych murem kurtynowym. W pierwszej połowie XVIII wieku pałac został przebudowany w stylu barokowym.
W drugiej połowie XIX wieku pałac uległ pożarowi, po którym został wyremontowany i przebudowany w stylu neorenesansowym, a fortyfikacje otaczające pałac zostały ozdobione eklektycznymi wieżyczkami.
Po II wojnie światowej pałac został znacjonalizowany i pełnił od tego czasu najpierw funkcję domu dziecka, a później zakładu poprawczego dla trudnej młodzieży. W 1989 r. pałac został nabyty przez Barbarę Piasecką – Johnson. Nowa właścicielka rozpoczęła remont, który miał gruntownie odnowić rezydencję. Ze względu na zgłoszenie roszczeń przez potomków ostatniego prywatnego właściciela twierdzy, remont został przerwany. Do chwili obecnej nie jest jasne kto jest prawowitym właścicielem pałacu, ponieważ trwa spór sądowy o ważność umowy sprzedaży zawartej w 1989 r.
„Zdziwiony” maszkaron na elewacji pałacu
Jak dojechać:
Wejście do zamkowego parku znajduje się przy ul. Senatorskiej w Pilicy.
Pilica, to niewielkie miasto w powiecie zawierciańskim, w województwie śląskim, 57 km na północny zachód od Krakowa.
Współrzędne GPS: 50°28′02″N 19°38′57″E
Zwiedzanie:
Nie jest jasny status pałacu i otaczającego go parku. Rozmieszczone w parku ostrzeżenia przed spadającymi gałęziami drzew, połączone z informacją o wstępie wyłącznie na własną odpowiedzialność, dowodzą, że właściciel terenu nie chciałby uiszczać odszkodowań za mogące zaistnieć wypadki. Nie zauważyłem natomiast żadnej informacji wprost zakazującej wstępu na teren parku. Przyjąłem więc, że osoby nieodczuwający obaw przed zabłąkanymi gałęziami mogą spacerować po parku. Natomiast z pewnością należy odradzać bliskie podchodzenie do murów pałacu i innych budowli ponieważ ich stan nie budzi zaufania. Zwiedzanie wnętrz pałacu ani innych, położonych wokół niego budynków, nie jest możliwe.
Wstęp na teren parku jest bezpłatny.
Źródła wykorzystane do stworzenia wpisu:
- http://www.pilica.pl/kategorie/zamki_dwory_palace– stan na 10 lutego 2016 r.,
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_w_Pilicy– stan na 11 lutego 2016 r.,
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Pilica_%28wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie%29– stan na 11 lutego 2016 r.
