Zamek w Szydłowie
W letnie słoneczne popołudnie zamek w Szydłowie, a właściwie jego najlepiej zachowana część zwana salą rycerską, nie przypomina innych polskich zamków. Kolor murów, niezwykły kształt otworów okiennych, roślinność otaczająca zamek wywołują skojarzenia z budowlami obronnymi południowej Europy. Wrażenie to nie jest bezpodstawne. Badacze szydłowskiego zamku odnajdują bowiem coraz więcej jego powiązań z budowlami z innych krajów, zwłaszcza Francji i Węgier.
Zamek w Szydłowie
Murowany zamek w Szydłowie został wzniesiony w połowie XIV wieku na polecenie króla Kazimierza Wielkiego w północno-zachodniej części miasta, w obrębie murów miejskich. Do budowy użyto lokalnego wapienia, a jego wymiary wynosiły około 110 na 60 metrów. Był to jeden z największych zamków powstałych podczas panowania tego władcy. Bezpośredni następcy Kazimierza Wielkiego dbali o zamek i dokonywali jego rozbudowy.
W XVI i XVII wieku zamek był kilkakrotnie niszczony przez pożary oraz obce wojska. W 1723 r. został on gruntowanie odnowiony przez starostę Józefa Załuskiego. Pod koniec XVIII wieku zamek został jednak opuszczony przez mieszkańców, co spowodowało jego szybką dewastację.
Dziś podziwiać możemy jedynie część zamku będącą królewskim pałacem, tzw. salę rycerską. Została ona zbudowana pod koniec XIV wieku z inicjatywy Jadwigi Andegaweńskiej i Władysława Jagiełły. Królewska rezydencja miała wymiary 35 na 13 metrów. Wyposażono ją w ogrzewanie typu hypocaustum. Był to system, w którym ciepłe powietrze z położonego na dolnej kondygnacji pieca było rozprowadzane po całym pałacu specjalnymi kanałami. Podobne rozwiązanie stosowane było w zamku krzyżackim w Malborku.
Pałac składał się z dwóch kondygnacji, a na każdej z nich funkcjonowały dwa pomieszczenia. Na piętrze rezydencji umieszczono salę z wnęką kominkową. Po stronie południowej znajdował się ryzalit, czyli występ poza lico murów, w którym znajdowała się pałacowa kaplica. Szczególnie cenne są zachowane do dziś kamienne portale i kamienne oprawy okienne szydłowskiej rezydencji królewskiej o niezwykle wysokim poziomie artystycznym.
Jak dojechać:
Zamek znajduje się w Szydłowie, położonym w powiecie staszowskim, w województwie świętokrzyskim, 115 km na północny wschód od Krakowa. W Szydłowie krzyżują się drogi wojewódzkie nr 765 i 756.
Współrzędne GPS: 50°35′27″N 20°59′56″E
Zwiedzanie:
Wszystkie obiekty zabytkowe Szydłowa, w tym zamek, można zwiedzić w oparciu o jeden bilet, którego cena w 2015 r. wynosi:
bilet normalny – 6 zł,
bilet ulgowy – 4 zł.
Bilet można nabyć w dowolnym obiekcie zabytkowym Szydłowa udostępnionym do zwiedzania.
Źródła wykorzystane do stworzenia wpisu:
- W. Majkowski, Starostwo i starostowie szydłowscy w XVI – XVIII stuleciu, w: Szydłów przez stulecia – Monografia gminy Szydłów, pod redakcją Cezarego Jastrzębskiego, Szydłów 2012,
- http://www.szydlow.pl – stan na dzień 24 października 2015 r.,
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_w_Szydłowie – stan na dzień 24 października 2015 r.,
- http://www.szydlow.pl/kurier/kurier_46.pdf – stan na dzień 18 października 2015 r.,
- http://www.szydlow.pl/kurier/kurier_47.pdf – stan na dzień 18 października 2015 r.
