Pochodzący z XVII wieku zbór we wsi Cieszkowy prawdopodobnie został zbudowany przez braci polskich, zwanych również arianami. Bracia polscy nie uznawali istnienia Trójcy, uważali, że etyka ma pierwszeństwo przed dogmatyką, byli z zasady tolerancyjni, słynęli z prostoty obrzędów religijnych.
W czasie potopu bracia polscy zostali oskarżeni o współpracę ze Szwedami, za co na mocy ustawy sejmowej z 1658 r. zostali zmuszeni do przejścia na katolicyzm lub opuszczenia kraju. Po wypędzeniu arian, zbór służył kalwinistom. Od XIX wieku zbór był wykorzystywany jako budynek gospodarczy. Obecnie dach zboru jest remontowany, choć sama budowla nadal sprawia wrażenie ruiny.
Jak dojechać:
Zbór znajduje się niedaleko drogi nr 770, w Cieszkowach, w gminie Czarnocin, w województwie świętokrzyskim.
Współrzędne GPS: 50°19′42″N 20°31′52″E
Zwiedzanie:
Zbór można zwiedzać od zewnątrz. Wstęp do niewielkiego parku otaczającego zbór jest całkowicie wolny.
Źródła wykorzystane do stworzenia wpisu:
- W. Urban, Epizod reformacyjny – seria Dzieje Narodu i Państwa Polskiego,
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Cieszkowy – stan na dzień 23 lipca 2015 r.