Łemkowską, greckokatolicką cerkiew pw. św. Paraskiewy Męczennicy w Czyrnej zbudowano w latach 1893-1894. Powstała w oparciu o projekt architekta austriackiego Delavo. Jest to drewniana, orientowana, trójdzielna świątynia o konstrukcji zrębowej, ze słupowo-ramową wieżą wznoszącą się nad zachodnią częścią prostokątnego babińca. Cerkiew została posadowiona na planie krzyża.
Nawa jest najszerszą częścią świątyni i sprawia wrażenie transeptu. Wydłużone, zamknięte trójbocznie prezbiterium ma podobną wysokość jak nawa i wschodnia część babińca. Wieża stanowi lekko pochyloną konstrukcję z pseudoizbicą, posiada gzyms zegarowy bez zegarów. W bocznych ścianach nawy znajdują się potrójne okna, a powyżej nich zadaszone półkola z okrągłymi okienkami. Od północy do prezbiterium przylega zakrystia.
Kalenicowy dach cerkwi został przykryty blachą. Zwieńczeniem każdej części świątyni jest cebulasty hełm z pozorną latarnią, zakończony krzyżem. Teren wokół cerkwi otacza kamienny murek.
Nawę przykryto od wewnątrz sklepieniem kolebkowym. Ikonostas został prawdopodobnie wykonany w 1933 r. podczas przeprowadzonego wówczas remontu cerkwi. W barokowym ołtarzu bocznym stojącym w północno-wschodniej części nawy znajduje się obraz Złożenie do Grobu z II połowy XVII wieku. Ikony św. Paraskiewy oraz Opieka Bogurodzicy napisano w XVIII stuleciu. Najstarsza, siedemnastowieczna ikona Ostatnia Wieczerza przechowywana jest w zakrystii.
Po drugiej wojnie światowej z Czyrnej wysiedlono Łemków. Na skutek tych wydarzeń w 1951 r. cerkiew została przejęta przez kościół rzymskokatolicki i stan ten istnieje do dziś. Świątynia nosi obecnie wezwanie Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny i jest siedzibą parafii.
Obok cerkwi znajduje się kamienna dzwonnica parawanowa z przełomu XIX i XX wieku.
Jak dojechać:
Cerkiew położona jest w Czyrnej, wsi w gminie Krynica-Zdrój, w powiecie nowosądeckim, w województwie małopolskim, 36 kilometrów na południowy wschód od Nowego Sącza.
Tel. do parafii w Czyrnej: 18 47 41 610
Współrzędne GPS: 49°28′57,6″N 21°01′16,5″E
Zwiedzanie:
Cerkiew leży na Szlaku Architektury Drewnianej. Możliwość zwiedzenia wnętrza istnieje po nabożeństwach. Msze św. w niedziele i święta są odprawiane o godz. 8:00 i 11:00, a w dni powszednie o godz. 7:00 i 17:00.
Źródła wykorzystane do przygotowania wpisu:
-
Tablica informacyjna przed kościołem,
-
https://pl.wikipedia.org/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Paraskewy_w_Czyrnej – dostęp 23 lipca 2017 r.,
-
http://www.drewniana.malopolska.pl/?page=obiekty&id=36 – dostęp 23 lipca 2017 r.,
-
http://www.czyrna-wiz.diecezja.tarnow.pl/#start – dostęp 23 lipca 2017 r.